Koffieproducerende landen in de wereld: leer waar jouw koffie vandaan komt

Drink jij elke ochtend een kopje koffie? Grote kans dat die koffiebonen van ver komen! Koffie groeit namelijk niet in Nederland, maar in tropische gebieden over de hele wereld. Elk land brengt unieke smaken en eigenschappen met zich mee. Benieuwd waar jouw favoriete bakkie vandaan komt? We duiken in de wereld van koffieproducerende landen én de soorten koffie die zij verbouwen.

Hoe werkt de wereldwijde koffiehandel eigenlijk?

Nadat de bonen geoogst zijn in landen rond de evenaar, worden ze meestal eerst lokaal verwerkt en vervolgens geëxporteerd naar grote koffiemarkten zoals Europa, de VS en Japan. 

De prijs van koffie wordt grotendeels bepaald op de wereldmarkt, waar factoren zoals oogstresultaten, klimaatveranderingen en geopolitieke situaties een grote rol spelen. Handelaren, coöperaties en fairtrade-organisaties spelen hierin een belangrijke rol. Er ontstaat steeds meer aandacht voor eerlijke prijzen en duurzame handel, zodat koffieboeren een eerlijk inkomen kunnen verdienen én jij als koffieliefhebber blijft genieten van een kwalitatieve kop koffie.

Wat is de koffiegordel en waarom is die zo belangrijk?

De koffiegordel, ook wel de coffee belt genoemd, is het gebied rondom de evenaar waar de omstandigheden ideaal zijn voor koffieplanten om te groeien. Denk aan landen in Centraal- en Zuid-Amerika, Afrika en Zuidoost-Azië. Binnen deze zone zorgen het tropische klimaat, de hoge luchtvochtigheid, de vruchtbare grond en de juiste hoogtes voor de perfecte omstandigheden. 

De belt strekt zich uit tussen de Kreeftskeerkring en Steenbokskeerkring en omvat bekende koffielanden als Brazilië, Ethiopië, Colombia en Indonesië. Zonder deze gordel zou de wereldwijde koffieproductie simpelweg niet bestaan. De ligging bepaalt bovendien of een land beter geschikt is voor Arabica of Robusta, en heeft daarmee grote invloed op smaak en kwaliteit.

De top 10 koffieproducerende landen ter wereld

De wereldwijde koffiemarkt draait op een indrukwekkend aantal miljoenen kilo’s per jaar. Maar welke landen zijn nu verantwoordelijk voor het grootste deel van die productie? Hier is de top 10 van grootste koffieproducenten ter wereld, gebaseerd op jaarlijkse opbrengst:

Rang	Land	Jaarlijkse productie (gemiddeld)
1	Brazilië	± 3,5 miljoen ton
2	Vietnam	± 1,8 miljoen ton
3	Colombia	± 800.000 ton
4	Indonesië	± 660.000 ton
5	Ethiopië	± 450.000 ton
6	Honduras	± 400.000 ton
7	India	± 330.000 ton
8	Oeganda	± 300.000 ton
9	Mexico	± 270.000 ton
10	Peru	± 250.000 ton

Bron: Wikipedia

Deze landen domineren niet alleen in volume, maar ook in diversiteit aan smaken en kwaliteiten. Waar Brazilië bekend staat om zijn zachte, toegankelijke bonen, levert Ethiopië juist florale en fruitige smaken die je zintuigen prikkelen. En wist je dat Vietnam wereldwijd tot de top behoort dankzij zijn enorme exportvolume?

Waarom groeit koffie alleen in de koffiegordel?

Koffieplanten zijn echte diva's als het gaat om hun groeicondities. Ze houden van constante temperaturen tussen de 18 en 24 graden Celsius, veel neerslag én schaduwrijke hoogtes. En laat dat nou precies zijn wat je vindt in de tropen, rondom de evenaar: de koffiegordel. Deze zone strekt zich uit van ongeveer 23° noorderbreedte tot 25° zuiderbreedte en omvat landen in Latijns-Amerika, Afrika en Azië.

Buiten de koffiegordel zijn de temperaturen vaak te laag, de nachten te koud of de seizoenen te wisselend. Ook de hoogte speelt mee: koffieplanten groeien het best tussen de 800 en 2.200 meter. Daar vinden ze de perfecte balans tussen warmte, regen en zonlicht,  precies wat nodig is om langzaam rijpende koffiebessen met rijke smaken te ontwikkelen.

Dus of je nu een boon uit Colombia, Kenia of Indonesië drinkt: ze hebben allemaal hun wortels in deze magische gordel waar koffie zich helemaal thuis voelt.

Koffiesoorten uit Centraal-Amerika

In het hart van de koffiegordel vinden we een regio die barst van karakter en vulkanische bodems: Centraal-Amerika en de omliggende eilanden. Hier worden vooral Arabica koffies verbouwd die bekendstaan om hun heldere zuurgraad, bloemige aroma’s en complexe smaakprofielen. Van de fluweelzachte Jamaica Blue Mountain tot de fruitige bonen uit Costa Rica, deze regio biedt een indrukwekkend palet aan koffiesmaken voor liefhebbers van finesse en balans.

Guatemala

• Pulcal: Rijk aroma, volle body.
• Antigua: Typische smaak met een aangename, frisse zuurgraad.
• Coban: Bekend om zijn plezierige aciditeit, mede door het vochtige klimaat.

El Salvador

• Pacamara: Grote boon met lichte body en subtiele smaak.
• Algemeen profiel: Elegant, toegankelijk, lichte citrus en melkchocolade.

Honduras

• Aanwezige body met subtiele bitterheid.
• Frisse, fruitige ondertonen.
• Groeiende reputatie in de specialty koffie.

Nicaragua

• Typica & Bourbon: Subtiel en discreet aroma.
• Smaken: Mild, karamel, cacao en soms een licht bloemige toets.
• Belangrijkste regio’s: Jinotega en Matagalpa.

Costa Rica

• Smaakprofiel: Zoet, fruitig en bloemig.
• Bekende verwerking: “Honey processed” voor complexiteit.
• Regio: Tarrazú levert heldere zuren en honingachtige zoetheid.

Panama

• Boquete Geisha: Bloemig, tropisch fruit, jasmijn, bergamot.
• Zeer aromatisch en romig mondgevoel.
• Eén van de meest exclusieve koffies wereldwijd.

Mexico

• Aroma: Pittig en zacht.
• Smaak: Lichte zuurgraad aan het begin, harmonieus in de afdronk.
• Regio’s als Chiapas en Oaxaca leveren volle en uitgebalanceerde bonen.

Cuba

• Turquino Lavado: Frisse smaak, gemiddelde sterkte.
• Minder zuur dan andere Centraal-Amerikaanse koffies.
• Vaak kruidig en licht aards.

Dominicaanse Republiek

• Santo Domingo Bani: Zachte smaak van chocola.
• Medium kwaliteit, wint aan karakter bij donkere branding.
• Biologisch verbouwd in bergachtige gebieden.

Jamaica

• Blue Mountain: Fluweelzachte koffie met langdurige afdronk.
• Zeer laag in zuren, intens aroma.
• Één van de meest premium koffies ter wereld.

Hawaï (Kona)

• Kona-koffie: Delicaat aroma met volle, zachte smaak.
• Complex profiel met notige of fruitige tonen.
• Groeit op vulkanische bodems in een uniek microklimaat.

Koffiesoorten uit Zuid-Amerika

Zuid-Amerika is zonder twijfel het powerhouse van de koffieproductie. Brazilië alleen al levert een derde van alle koffie ter wereld! Maar ook landen als Colombia en Peru zetten zichzelf op de kaart met rijke, gebalanceerde koffies. Hier vind je zachte, notige smaken tot uitgesproken fruitige aroma’s. Dankzij de verscheidenheid in klimaat en hoogte verschillen de koffies per regio enorm – perfect voor elk type koffiedrinker.

Brazilië

• Grootste koffieproducent ter wereld.
• Smaakprofiel: Zacht, rond en laag in zuren.
• Typische tonen: Noten, melkchocolade, karamel.
• Regio’s: Sul de Minas, Cerrado, Mogiana.
• Ideaal voor espresso’s en melkkoffies door het volle karakter.

Colombia

• Wereldberoemd om zijn evenwichtige Arabica’s.
• Smaakprofiel: Fruitig, met medium tot hoge aciditeit.
• Typische tonen: Rode appel, bessen, citrus, chocolade.
• Regio’s: Huila, Nariño, Antioquia.
• Veel variatie dankzij microklimaten en hoge ligging.

Peru

• Smaakprofiel: Zacht, bloemig en licht fruitig.
• Typische tonen: Rode bes, karamel, kruidige ondertonen.
• Regio’s: Cajamarca, Amazonas, Cusco.
• Vaak biologisch geteeld, populair in specialty coffee.

Ecuador

• Koffie uit zowel hoogland (Arabica) als laagland (Robusta).
• Smaakprofiel: Complex en aromatisch met frisse zuren.
• Typische tonen: Tropisch fruit, bloemen, citrus.
• Bijzonder: Unieke ligging, zowel kust, Andes als Amazone.

Bolivia

• Smaakprofiel: Elegant, met heldere zuren en florale toetsen.
• Typische tonen: Honing, perzik, bergamot.
• Regio’s: Yungas, Caranavi.
• Koffieproductie kleinschalig maar zeer kwaliteitsgericht.

Venezuela

• Ooit een groot exportland, nu vooral lokaal gebruikt.
• Smaakprofiel: Mild, gebalanceerd en licht zoet.
• Typische tonen: Nootachtig, cacao, lichte citrus.
• Regio’s: Mérida, Lara.

Koffiesoorten uit Afrika

Afrika is de geboorteplaats van koffie en dat proef je meteen. De koffies hier zijn levendig, uitgesproken en barsten van karakter. Denk aan jasmijn uit Ethiopië, zwarte bessen uit Kenia en thee-achtige frisheid uit Rwanda. Elke slok is een avontuur. Hoewel de productie vaak kleinschalig is, ligt de nadruk hier op kwaliteit, terroir en traditionele methodes. Afrikaanse koffies zijn geliefd bij barista’s en liefhebbers van heldere, complexe smaken.

Ethiopië

• Zeer goede kwaliteit, vaak licht gebrand om aroma’s tot hun recht te laten komen.
• Harrar: Droog, sterk, geurend.
• Longberry Harrar: Zacht, smaakvol, met zachte zuurgraad. Wordt gezien als de beste Ethiopische koffie.
• Yirgacheffe: Kleine bonen, iets zuurder, zeer aromatisch.
• Sidamo: Delicaat, uniek, zeer geurend.
• Limu: Delicaat aroma, iets zachter dan Sidamo.

Kenia

• Goed in evenwicht, veel aroma en kracht.
• Medium zuurgraad met tonen van rode vruchten en wijn.
• Kenya AA: Wordt gezien als de beste uit het land.

Oeganda

• Le Bugisu AA: Rijk, puntig en glad, de beste Arabica van Oeganda.
• Robusta: Bitterder, krachtig en ideaal voor espresso of melanges.
• AA duidt op grotere bonen van hogere kwaliteit.

Tanzania

• Smaakprofiel: Zacht, licht zurig.
• Peaberry: Ronde boon, net iets minder zuur dan Kenya AA.
• Vaak fruitige tonen en medium body.

Rwanda

• Zijdezacht met frisse citruszuurheid.
• Tonen van sinaasappel, bloemen en thee.
• Kwalitatief hoogstaande koffie uit hooggelegen regio’s.

Burundi

• Elegant, helder en evenwichtig profiel.
• Smaken van rode bes, kers en kruiden.
• Thee-achtig en fris, met een zachte body.

Ivoorkust

• Hoofdzakelijk Robusta van eenvoudige kwaliteit.
• Vol en zacht aroma.
• Gebruikt in commerciële melanges vanwege de kracht.

Togo

• Produceert vooral Robusta koffie.
• Zeer sterk aroma, weinig subtiliteit.
• Meestal gebruikt in blends of industriële toepassingen.

Zimbabwe

• Subtiel, fruitig aroma met lichte zuurgraad.
• Medium body.
• Minder bekend, maar van interessante kwaliteit.

Sudan

• Robusta bonen met intens aroma.
• Smaken doen denken aan gedroogd graan of granen.
• Vooral lokaal gebruikt.

Kameroen

• Produceert zowel Arabica als Robusta van goede kwaliteit.
• Arabica: mild en aromatisch.
• Robusta: krachtiger, maar niet bitter.

Koffiebonen uit Azië

De koffies uit Azië staan bekend om hun volle body, aardse tonen en lage zuurgraad. In landen als Vietnam, India en Indonesië draait het veelal om Robusta, maar ook bijzondere Arabica’s zoals Monsooned Malabar en Mandheling maken hier indruk. Indonesië is een verhaal op zich, met duizenden eilanden die elk een eigen microklimaat bieden. Aziatische koffies zijn robuust, rijk en uitermate geschikt voor liefhebbers van krachtigere kopjes koffie.

India

• Zachte, smakelijke koffie met iets sterkere body.
• Zeer lichte zuurgraad.
• India Monsooned Malabar: Arabica met volle smaak, lage aciditeit, uniek proces waarbij de bonen worden blootgesteld aan vochtige moessonwinden.
• Het ‘monsooning’-proces zorgt voor aardse, kruidige tonen en een zachte afdronk.

Vietnam

• Grootste koffieproducent van Azië en tweede wereldwijd.
• Productie bestaat bijna volledig uit Robusta.
• Vietnamese koffie is sterk, krachtig en kan tonen van chocolade hebben.
• Populair voor donkere melanges en traditionele Vietnamese koffiedranken (zoals cà phê sữa đá).

Indonesië

• Bekend om stevige, volle koffies met zachte zuurgraad.
• Java: Licht zurig aroma, zacht van smaak.
• Sumatra Mandheling: Bijzonder zacht en lichtzoet, lage aciditeit.
• Sulawesi (Kalossi): Groeit nabij vulkanen; stevige body, prikkelende smaak, aards en rijk aroma.
• Grote diversiteit door het tropisch klimaat van duizenden eilanden.

Filipijnen

• Produceert vooral Robusta koffie.
• Koffie is krachtig en aards, voornamelijk gebruikt in lokale blends.
• Arabica groeit in kleine hoeveelheden op hogere hoogtes zoals in Benguet.

Cambodja

• Net als Vietnam ligt de focus op Robusta.
• Koffie is sterk, eenvoudig en vooral voor lokale consumptie.
• Er wordt geëxperimenteerd met betere verwerkingsmethoden en specialty teelt.

En, waar komt jouw favoriete koffie vandaan?

Na deze koffiereis rond de wereld weet je vast een stuk meer over waar jouw koffie vandaan komt én wat het zo bijzonder maakt. Elk land, elke regio en zelfs elke berghelling voegt iets unieks toe aan de smaak van jouw kopje koffie. Of je nu houdt van de zachte tonen uit Brazilië, de bloemige flair uit Ethiopië of de krachtige kick van Vietnamese Robusta, er is voor ieder wat wils.

Ben je nieuwsgierig geworden naar een specifieke koffiesoort? Neem dan eens een kijkje in ons assortiment bij Cafedujour. We hebben een wereld aan koffiebonen klaarstaan om door jou ontdekt te worden.